Stephan Faber

Stephan, hoe ben jij tot het besluit gekomen om in de uitvaart te gaan werken?

Stephan Faber:
Het is begonnen met een vakantiebaantje op een begraafplaats, ik was nog vrij jong. Door de jaren heen deed ik allerlei werk, van het delven van graven tot dragen bij begrafenissen. Later leerde ik ook het verzorgen van overledenen. Dus eigenlijk ben ik er gewoon ingerold.

Op zich is het hebben van ervaring op zoveel vlakken een groot pluspunt. In de contacten met families weet ik alle vragen te beantwoorden, ik ken alle facetten, elke schakel in het proces.

In het bespreken en begeleiden van uitvaarten heb je te maken met emoties en zakelijkheid. Hoe bewaak jij de grens daartussen?

Stephan Faber:
Ik weet die grens goed te bewaken door alles te benoemen. Gewoon door te vragen of er qua emotie of juist qua budget bepaalde wensen zijn. Daar ga ik dan actief mee aan de slag door mee te denken en vooral door eerlijk te zijn naar de familie toe. Soms heeft men heel veel wensen, maar is er een beperkt budget. Als ik dat weet dan kan ik goed adviseren hoe bepaalde dingen ook kunnen, zonder dat men in financiële problemen komt. Luisteren en goed aanvoelen is heel belangrijk.

In hoeverre ga jij erin mee om afwijkende wensen bij een uitvaart in te willigen?

Stephan Faber:
Als het op een passende manier gaat, dan ga ik ver mee. Eerlijk gezegd vind ik het waardevol om juist in dit werk te laten zien dat het anders mag en dat het ook anders kan. Het geeft de uitvaart een heel persoonlijke tint. Zal ik een voorbeeld geven? Als iemand in zijn leven veel in een bepaalde kroeg kwam, daar altijd met vrienden en vriendinnen kwam, dan kan het heel mooi zijn om juist daar het afscheid te laten plaatsvinden. Of bijvoorbeeld in een grote tent op het strand, noem maar op.

Denk jij wel eens na over je eigen uitvaart?

Stephan Faber lacht:
Niet zo veel, eigenlijk. Wellicht omdat ik er al de hele dag mee bezig ben, het huis van de schilder kan meestal ook wel een verfje gebruiken! Maar ik weet in grote lijnen wat ik zou willen of niet en dat is bij mijn nabestaanden bekend. Het staat alleen nog niet op papier.

Op welke manier geef je al dat verdriet dat je meemaakt een plek?

Stephan Faber:
Dat loslaten gaat gelukkig vanzelf, ik hoef daar geen speciale dingen voor te doen. Hoewel er natuurlijk altijd momenten zijn die je bijblijven, die je niet vergeet. Gedurende het hele proces van de uitvaart ben ik zeer betrokken, hou me er intensief mee bezig, maar ik blijf daar wel heel rustig in. Daarna gaat het loslaten heel natuurlijk. Want hoe het mij tijdens het afscheid ook raakt, het komt niet in mijn nabijheid, het is niet mijn verdriet. En dat is goed, want ik ben geen nabestaande, ik ben aanwezig in een andere hoedanigheid.

Zie jij bepaalde ontwikkeling op het gebied van de uitvaart?

Stephan Faber knikt:
Er is steeds meer bewustwording bij mensen waarneembaar. Men ziet dat het anders kan en dat het anders mag. Als uitvaartverzorger heb je meer een adviserende rol. In vroeger tijden vertelde de man van de uitvaart hoe het hoorde, gelukkig ligt dat ver achter ons.

Ook door de media is men veel meer op de hoogte. Dat maakt dat het vooral mijn taak is om de juiste handvatten aan te reiken, meer als adviseur aan tafel te zitten dan als de bepalende factor.

Je ziet ook dat er steeds meer faciliteiten komen om afscheidsdiensten te kunnen houden, dus niet persé in een aula van crematorium of begraafplaats. Verenigingen die hun onderkomen beschikbaar stellen, of juist gewoon thuis in de vertrouwde omgeving. Een afscheid moet bij iemand passen, hoe groot of hoe klein ook.

Als je bij een hele grote familie aan tafel zit, hoe pak je het gesprek dan aan?

Stephan Faber:
Er is voor mij altijd één persoon die het aanspreekpunt is, maar ik laat wel iedereen die daar behoefte aan heeft, zijn verhaal vertellen. Ontstaat er een discussie, dan centraliseer ik dat door het gesprek te herpakken en me tot het aanspreekpunt te wenden. Mijn ervaring is dat je met elkaar altijd een goede middenweg kunt vinden, af en toe kan daar wel een beetje bemiddelen bij nodig zijn.

En als je merkt dat er echt onenigheid is binnen de familie?

Stephan Faber:
Onenigheid is vaak ook een emotie, een emotie die er mag zijn. Ik zal nooit partij kiezen, maar wel rustig blijven en goed adviseren. Laten zien dat er bij verdriet heel gemakkelijk verkeerd gereageerd kan worden en daar begrip voor vragen.

Zijn er valkuilen waar jij de families voor waarschuwt?

Stephan Faber:
Absoluut. Dat heeft in het algemeen te maken met hoe wij in Nederland reageren. In de dagen tot aan de uitvaart ontvangt men vaak heel veel reacties, lieve gestes, zoals buren die een maaltijd komen brengen en dergelijke. Na de uitvaart gaat alles weer gewoon door, dan kan het voelen alsof er een gat ontstaat. Als je dat benoemt en van tevoren duidelijk aangeeft, kunnen mensen dit beter hanteren.

Wat zou je tot slot van dit gesprek de lezer willen meegeven?

Stephan Faber:
Maak je uitvaart bespreekbaar. Voor achterblijvenden is het moeilijk om keuzes te maken als er niets bekend is. Dan wordt het lastig. Je uitvaart bespreekbaar maken is je nabestaanden ontzorgen, zij weten dan immers dat ze goede keuzes maken, hoeven zich niet constant af te vragen: ‘Doen we het wel goed?’