Vanessa Baloe

Vanessa, waarom koos jij voor het vak uitvaartbegeleiding?

Vanessa Baloe:
Van origine heb ik een Human Resources achtergrond. Voordat ik in de uitvaart terecht kwam, was ik projectmanager Mobiliteit waarbij ik mensen begeleidde bij het vinden van een andere baan. Hoewel ik een hele goede baan had, merkte ik dat ik er geen voldoening meer uit haalde. Ik heb toen mijn baan opgezegd, om vervolgens te gaan onderzoeken wat ik wilde gaan doen. Projectmatig werken past heel goed bij me, maar belangrijker was in een nieuwe baan (nog) dichterbij de mens te komen. Na een aantal gesprekken met een mobiliteitsadviseur kwam daar, tot mijn eigen verbazing, uitvaartbegeleider uit. Na een periode van oriënteren en meelopen bleek dit inderdaad heel goed bij mij te passen. Dichter bij mens en emoties - in een periode van verlies - kom je niet.

Krijg je wel eens verzoeken die afwijken van het standaard gebeuren?

Vanessa Baloe:
Afwijkende wensen zijn alleen maar mooi. ‘Standaard’ is een term die ik liever niet gebruik. Natuurlijk zijn er gebruiken die vaak terugkeren, maar dit hoeft niet de ‘standaard’ te zijn. Probeer uit te gaan van datgene wat past en wat goed voelt ook al is dat niet gebruikelijk, dat probeer ik nabestaanden mee te geven. Over het algemeen zijn afwijkende wensen altijd wel bespreekbaar en mocht iets echt niet te realiseren zijn, dan kunnen we samen kijken naar een alternatief wat het meest in de richting komt.

En is er wel eens een verzoek geweest dat je niet kon of wilde inwilligen?

Vanessa Baloe:
Eigenlijk niet. Ik merk wel eens dat men het moeilijk vindt om aan te geven wat men eigenlijk anders zou willen. Mensen hebben vaak een bepaald beeld van hoe een uitvaart hoort te verlopen, op basis van eerdere ervaringen. Toch bestaat soms de behoefte om het afscheid een meer persoonlijke invulling te geven. Door er samen over te praten, kunnen mooie ideeën ontstaan, waarbij het gebruikelijke wordt losgelaten en ruimte ontstaat voor eigen inbreng. Wat vooral belangrijk is, is om helder voor ogen te hebben wat je wilt, maar zeker ook wat je niet wilt.

Denk je wel eens na over je eigen uitvaart?

Vanessa Baloe:
Jazeker. Thuis zijn op hoofdlijnen mijn wensen voor mijn eigen uitvaart bekend. Juist door mijn werk realiseer ik me dat het geruststellend kan zijn, wanneer je naasten weten wat je wensen zijn.

Wat is het meest indrukwekkende moment dat je hebt meegemaakt tot dusver?

Vanessa Baloe:
Indrukwekkende momenten zijn er veel. Ooit heb ik een uitvaart begeleid van een fervent motorrijder. Terwijl ik voor de deur van het uitvaartcentrum stond te wachten op de stoet die hem naar het crematorium zou begeleiden, hoorde ik in de verte een zacht gebrom. Nog voor je ze kon zien, voelde je aan het trillen van de grond en het aanzwellende gebrom dat de circa vijftig motoren die de rouwauto naar het crematorium zouden begeleiden in aantocht waren. Ik weet nog wel dat dat moment mij kippenvel bezorgde.

Maar terwijl ik het vertel komen er vele andere momenten naar boven; een baby die ik zelf naar het crematorium heb gebracht omdat de ouders het niet aankonden, een echtpaar dat binnen een maand na elkaar kwam te overlijden, een Indiase uitvaart…. Veel blijft je bij.

Denk je dat de uitvaart in de toekomst verandert?

Vanessa Baloe:
Mensen worden mondiger en verlangen steeds meer maatwerk. Maar ook duurzaamheid is een trend. De tijd van hoe gekker, hoe groter, hoe mooier, ligt wel achter ons denk ik. Een mooi afscheid zit hem niet in het aantal aanwezigen, een dure kist, aparte locatie of hoeveelheid bloemen. Het zit hem in het gevoel dat het achterlaat en de bijdrage die het levert aan het rouwproces.

Is er verschil tussen het werken in de stad of in een dorp?

Vanessa Baloe:
Of een overlijden nu in een stad of dorp plaatsvindt; het verdriet is gelijk. Ongeacht waar ik terecht kom, stap ik de mensen open tegemoet om te kijken op welke manier ik hen kan ondersteunen en helpen bij het vormgeven van het afscheid. Of dat nu maatwerk is, of een meer traditionele uitvaart.

Hoe ga je om met onenigheid binnen de familie?

Vanessa Baloe:
In principe heb ik te maken met één opdrachtgever, dat is mijn aanspreekpunt. Uiteraard mag iedereen meepraten bij de vormgeving, graag zelfs! Het liefst wil je afscheid dusdanig vormgeven dat iedereen er troost uit kan putten. Maar als het écht spaak loopt, wil ik voor ieders duidelijkheid, zowel nabestaanden als mijzelf één aanspreekpunt. Als er iets is waar we met elkaar niet uitkomen, kan het handig zijn om dat onderwerp even te parkeren. Dan gaan we door met onderwerpen waar men het wel over eens is. Op een later moment, en dit kan soms ook de volgende dag, komen we terug op het lastige onderwerp en over het algemeen lukt het dan wel om tot overeenstemming te komen.

Hoe verwerk je na een indrukwekkende of aangrijpende uitvaart je eigen emoties?

Vanessa Baloe:
Ik kan er thuis goed over praten met mijn man en over het algemeen kan ik het goed loslaten. Gedurende de periode dat ik een familie begeleid, ben ik er voor hen en bouw je vaak een band op. Soms komt het verdriet wel heel dichtbij en raakt het mij meer dan een andere keer. En dat mag. Je gaat met mensen om, krijgt te maken met heftige emoties die zich op verschillende manieren uitten. Dat doet wat met je, maar ik bewaak wel de grens dat het niet mijn verdriet wordt. Na de uitvaart volgt een natuurlijk moment waarop je elkaar weer loslaat en verder gaat.

Wat zou je de lezer nog willen vertellen?

Vanessa Baloe:
Afscheid nemen kan je maar een keer doen. Laat je daarom goed infomeren over de mogelijkheden die er zijn. Kijk, vergelijk en zorg dat je je goed voelt bij de keuzes die je maakt.  Een voorgesprek kan ook heel waardevol zijn, ook al is er nog geen sprake van een naderend overlijden. Je hoeft het niet tot in de puntjes te regelen, maar wanneer de basis bekend is, kan dit je naasten helpen om te weten wat jouw wensen waren wanneer het eenmaal zover is.